خوشا قدح نبیذ بوشنجه خــوشــا قــدح نـبــیـذ بــوشــنـجــه هـنـگـام صـبــوح، سـاقـیـا، رنـجــه نـه نـرد و نـه تـخـتـه نـرد پــیـش مـا نـه مـحـضـر و نـه قـبـالـه و بـنـجـه نـظـاره بـه پـیش در کـشـیـده صـف چــون کــافــر روم بــر در گــنــجــه خــنــیـاگــر ایـســتــاد و بــربــطــزن از بـس شـکفه شـده... »
در تهنیت عید و مدح سلطان مسعود غزنوی نـوروز بــزرگــم بــزن ای مـطــرب، امــروز زیــرا کـــه بـــود نـــوبـــت نـــوروز بـــه نـــوروز بـرزن غـزلی، نغـز و دل انگـیز و دل افـروز ور نـیـســت تــرا بــشــنـو و از مــرغ بــیـامــوز کاین فاخته زین گوز و دگر فاخته زان گوز بــر قــافــیـه خــوب هـمــی خــو... »
در تهنیت جشن مهرگان و مدح سلطان مسعود غزنوی شـاد بــاشـیـد کـه جــشـن مـهـرگـان آمـد بــــــانــــــگ و آوای درای کــــــاروان آمــــــد کــــاروان مــــهــــرگــــان از خــــزران آمــــد یــا ز اقــصــای بـــلــاد چــیــنــســتــان آمــد نــه ازیــن آمـــد، بـــالـــلـــه نــه از آن آمــد کـــه ز ف... »
خیز بترویا! تا مجلس زی سبزه بریم خـیز بـتـرویا! تـا مجـلـس زی سـبـزه بـریم کـه جـهان تـازه شـد و ما ز جـهان تـازه تـریم بـر بـنفشـه بـنشـینیم و پـریشـیم خـطـت تا بـه دو دست و بـه دو پـای بـنفشه سپریم چون قدح گیریم از چـرخ دو بـیتـی شنویم به سمنبرگ چو می خورده شود لب ستریم وگـر ایدونکـه بـینـجـامـدمـ... »
خوشبوی ملی چون گل، خودروی گلی چون مل مل رفـت بـه سـوی گل، گل رفت بـه سـوی مل گــل بــوی ربــود از مــل، مــل رنـگ ربــود از گــل در زیــر گــل خــیــری آن بــه کــه قــدح گــیــری بـر بــادک شـبـگـیـری، بـانـگ و شـغـب صـلـصـل هــر گــه کــه زنــد قــمــری، راه مــاورالــنــهـری گـویـد بــه گـل حـمـر... »
چو از زلف شب بازشد تابها چــو از زلـف شــب بــازشـد تــابــهـا فـرو مـرد قـنـدیل مـحـرابـهـا سپـیده دم، از بـیم سرمای سخـت بـپـوشید بـر کوه سـنجـابـها بــه مـیـخــوارگـان ســاقــی آواز داد فکنده بـه زلف اندرون تـابـها به بانگ نخستین از آن خواب خوش بجستیم چون گو ز طبطابها عــصـــیــر جـــوانــه هــنـ... »
چرخست ولیکن نه درو طالع نحسست چـرخست ولیکن نه درو طالع نحـسست خلدست ولیکن نه درو جوی عقارست چون ابروی معشوقان با طاق و رواقست چـون روی پـریرویان بـا رنگ و نگارسـت بـازیگه شمس و قمر و بـبـر و هزبـرسـت منزلگه جـود و کرم و حـلم و وقـارسـت از روی سـلاطینش هر روز بـسـاطـسـت وز بـوسـه شـاهانش هر روز نثـار... »
جز به چشم عظمت هر که درو در نگرد جـز بـه چشم عظمت هر که درو در نگرد مـژه در دیـده او خــار مـغـیـلـان گـردد گـر نسـیم کـرمـش بـر در دوزخ بـه جـهد هـاویه خـوبـتـر از روضـه رضـوان گـردد هنرش هست فراوان گهرش هست نکو چون شجر نیک بود میوه فراوان گردد »
به فال نیک و به روز مبارک شنبد بــه فـال نـیـک و بــه روز مـبــارک شـنـبــد نـبـیـذگـیـر و مـده روزگـار نـیـک بــه بــد بـه دین موسـی امروز خـوشتـرسـت نبـیذ بـخـور مـوافـقـتـش را نـبـیـذ نـو شـنـبـد اگـر تـوانـی یـکـشـنـبــد از صـبــوحـی کـن کـجـا صـبـوحـی نیکو بـود بـه یکشـنبـد طریق و مذهب عیسی به ... »
به دهقان کدیور گفت انگور بــه دهــقــان کــدیـور گــفــت انــگــور مرا خـورشـید کـرد آبـسـتـن از دور کـمـابــیـش از صـد وهـفـتــاد شـد روز بــدم در بـسـتـر خـورشـیـد پـر نـور مـیـان مـا، نـه عــقـدی، نـه نـکـاحــی نـه آیین عـروسـی بـود و نـه سـور نـبــودم سـخــت مـسـتــور و نـبــودنـد گـذشـتــه مـاد... »
بساز چنگ و بیاور دوبیتی و رجزی بــسـاز چــنـگ و بــیـاور دوبــیـتــی و رجــزی که بـانگ چنگ فرو داشت عندلیب رزی رســـیـــد پـــیــشـــرو کـــاروان مـــاه خـــزان طـنـاب راحـلـه بــربــسـت روزگـار خـزی جـهان مـا چـو یکـی زودسـیر پـیشـه ورسـت چـهار پـیشه کند، هر یکی بـه دیگر زی بــه روزگـار زمـســتــان... »
با رخت ای دلبر عیار یار بـــا رخــت ای دلــبــر عــیــار یــار نـیسـت مـرا نـیـز بـه گـل کـار کـار تـا رخ گلنار تـو رخـشـنده گـشـت بــر دل مــن ریـخــتــه گــلــنـار نـار چشم تو خونخواره و هر جادویی مانده از آن چشمک خونخوار خوار بــنـده وفـادار و هـواخـواه تـسـت بـــنـــده هــواخـــواه و وفـــادار د... »
آمد شب و از خواب مرا رنج و عذابست آمد شب و از خـواب مرا رنج و عذابـست ای دوسـت بـیار آنچـه مـرا داروی خـوابـسـت چـه مرده و چـه خفتـه که بـیدار نبـاشی آن را چـه دلـیـل آری و این را چـه جـوابـسـت مـن جـهد کـنم بـی اجـل خـویش نمـیرم در مـردن بـیهـوده، چـه مـزد و چـه ثـوابـسـت مـن خـواب ز دیـده بــه مـی... »
این قصر خجسته که بـنا کرده ای امسال بـا غـرفه فـردوس بـه فـردوس قرینسـت همچون حرمش طالع سعدست و مبارک همچـون ارمش نقـش مهنا و گـزینسـت چـون قدر تـو عالی و چـو روی تـو گشاده چون عهد تـو نیکو و چو حلم تو رزینست چـوبـش همه از صـندل و از عـود قـمـاری سنگش همه از گوهر و یاقوت ثمینست آبـش همـه از کـوثـر و... »
ای دل چو هست حاصل کار جهان عدم بـر دل منه ز بهر جهان هیچ بـار غم افکنده همچو سفره مبـاش از بـرای نان همچون تنور گرم مشو از پی شکم تـو مسـت خـواب غـفلتـی و از بـرای تـو ایزد فکنده خـوان کرم در سپـیده دم »
ای بـــت زنــجــیــر جــعــد، ای آفــتــاب نــیــکــوان طــلــعــت خـــورشــیــد داری، قــامــت فــردوســـیــان نـافـریـد ایـزد زخــوبــان جــهـان چــون تــو کـســی دلـــربــــا و دلـــفــــریـــب و دلـــنـــواز و دلـــســــتــــان گـرت خـوانم مـاه، مـاهی، ورت خـوانم سـرو،سـرو گـرت خـوانم حـور، حـور... »
ای بــا عــدوی مـا گــذرنـده ز کــوی مـا ای مــاهــروی شــرم نــداری ز روی مــا؟ نـامـم نهاده بـودی بـدخـوی جـنـگـجـوی بـا هر کسی همی گله کردی ز خـوی ما جـسـتـی و یـافـتـی دگـری بـر مـراد دل رسـتـی ز خـوی ناخـوش و از گفتـگوی ما اکنون به جوی اوست روان آب عاشقی آن روز شـد که آب گذشـتـی بـه جـوی ما گـو... »
آمـد ای سـیـد احـرار! شـب جــشـن سـده شـب جـشـن سـده را حـرمـت، بـسـیار بـود بـرفـروز آتـش بـرزیـن کـه درین فـصـل شـتـا آذر بــــرزیــــن پــــیــــغــــمــــبــــر آذار بــــود آتــشــی بــایـد چــونـانـکـه فـراز عــلـمـش بـــــرتــــر از دایــــره گــــنــــبـــــد دوار بــــود چـون ز گـردون بـر ا... »
الا وقت صبوحست، نه گرمست و نه سردست نه ابرست و نه خورشید، نه بادست و نه گردست بــیـار ای بــت کــشــمـیـر، شــراب کــهـن پــیـر بــده پـر و تـهـی گـیـر کـه مـان نـنـگ و نـبــردسـت از آن بــاده کــه زردســت و نـزارســت ولــیـکــن نـه از عـشـق نـزارسـت و نـه از مـحــنـت زردسـت بـه جـان اندر قوتـست و ب... »
هـمــی ریـزد مــیـان بــاغ، لؤلؤهـا بــه زنــبــرهـا همـی سـوزد مـیان راغ، عـنـبـرهـا بـه مـجـمـرها ز قـرقـویی بـه صـحـراهـا، فـروافـکـنـده بـالـشـها ز بـوقـلـمـون بـه وادیها، فـروگـسـتـرده بـسـتـرها زده یـاقـوت رمـانـی بــه صـحـراهـا بـه خـرمـنـهـا فشانده مشک خرخیزی، بـه بـستانها بـه زنبـرها بـه زی... »
هست ایام عید و فصل بهار جشن جمشید و گردش گلزار ای نـگـار بـدیع وقـت صـبـوح زود بــرخــیــز و راح روح بــیــار »
نوروز برنگاشت به صحرا به مشک و می تــــمـــثــــالـــهـــای عــــزه و تــــصــــویـــرهـــای مـــی بـستـان بـسان بـادیه گشته ست پـرنگار از ســـنـــبـــلـــش قـــبـــیــلـــه و از ارغـــوانــش حـــی صد کارگاه شـشـتـرکرده سـت بـاغ لاش صـــد کـــارگـــاه تـــبـــت کـــرده ســـت دشـــت طـــی طـاوس مـیان... »
نـــــوبـــــهــــار آمـــــد و آورد گـــــل تـــــازه فـــــراز مــی خــوشــبــوی فــزار آور و بــربــط بــنــواز ای بـــلــنــداخــتـــر نــام آور، تـــا چــنــد بـــه کــاخ ســـوی بـــاغ آی کــه آمــد گــه نــوروز فـــراز بــوســتــان عــود هـمـی ســوزد، تــیـمـار بــســوز فـاخـتــه نـای هـمـی سـ... »
گرفتمت که رسیدی بـدانچه می طلبـی گرفتمت که شدی آنچنان که می بایی نه هر چه یافت کمال از پیش بود نقصان نه هر چه داد، ستـد بـاز چرخ مینایی؟! »
نوبهار از خوید و گل آراست گیتی رنگ رنگ ارغوانی گشت خاک و پرنیانی گشت سنگ گل شکفت و لاله بـنمود از نقاب سرخ روی آن ز عـنـبـر بـرد بـوی و این ز گـوهر بـرد رنگ شـاخ بـادام از شـکوفـه لعـبـتـی شـد آزری جـامهای می گرفتـه بـرگها هر سو بـه چنگ ابـر شـد نقاش چـین و بـاد شـد عـطـار روم بــاغ شـد ایـوان نـور ... »
نــوای تـــو ای خـــوب تـــرک نــوآیــیــن درآورد در کــار مــن بـــیــنــوایــی رهی گـوی خـوش، ورنـه بـر راهـوی زن که هرگز مبادم ز عقشت رهایی ز وصفت رسیده ست شاعر به شعری ز نعتـت گرفتـه سـت راوی روایی »
نـبـیـذ پـیش مـن آمـد بـه شـاطـی بـرکـه بـه خـنده گفـتـم: طـوبـی لمن یری عـکه خـوشم نبـیذ و خـوشا روی آنکه داد نبـیذ خوشم جوانی و این بـوستان و این بـرکه من و نبیذ و بـه خانه درون سماع و ربـاب حـسـود بـر در و بـسـیـار گـوی در سـکـه مرا تـو گویی می خـوردنست اصل فساد بـه جـان تـو کـه همی آیدم ز تـو ضـ... »
می بر کف من نه که طرب را سبب اینست آرام مـن و مـونـس مـن روز و شـب اینسـت تـریـاق بـزرگـسـت و شـفـای هـمـه غـمـهـا نـزدیـک خـردمـنـدان مـی را لـقـب ایـنـسـت بـی مـی نـتـوان کـردن شـادی و طـرب هیچ زیـرا کـه بـدین گـیـتـی اصـل طـرب اینـسـت مــعــجــون مـفــرح بــود ایـن تــنـگــدلــان را مر بی سلبـان ... »
فـغــان ازیـن غــراب بــیـن و وای او کــه در نـوا فــکــنـدمــان نـوای او غـراب بـین نـیـسـت جـز پـیمـبـری که مسـتـجـاب زود شـد دعای او غراب بـین نایزن شـده سـت و من سـتـه شـدم ز اسـتــمـاع نـای او بــرفـت یـار بــیـوفـا و شـد چــنـیـن سـرای او خــراب، چــون وفـای او بـه جـای او بـمـاند جـای او بـه ... »
غــرابــا مــزن بــیـشــتــر زیـن نـعــیـقــا کـه مـهـجـور کـردی مـرا ازعـشـیقـا نـعـیـق تـو بـسـیـار و مـا را عـشـیـقـی نبـاید بـه یک دوسـت چـندین نعـیقا ایـا رســم و اطــلـال مـعــشــوق وافـی شـدی زیـر سـنـگ زمـانـه سـحـیقـا عــنــیـزه بــرفــت از تــو و کــرد مــنــزل بـه مقـراط و سـقـط اللوی و ع... »
شـبـی دراز، می سـرخ مـن گـرفـتـه بـه چـنگ مـیـی بــسـان عـقـیـق و گـداخـتــه چـون زنـگ به دست راست شراب و به دست چپ زلفین همی خوریم و همی بوسه می دهیم به دنگ نـبـیذ و بـوسـه تـو دانـی همـی چـه نـیک بـود یـکـی نـبــیـذ و دو صـد بــوسـه و شـراب زرنـگ گــهــی بـــتــازد بـــرمــن، گــهــی بـــدو تــازم... »
سـپـیده دم کـه وقـت کـار عـامـسـت نـبــیـذ غـارجــی رسـم کـرامـســت مـرا ده ســاقـیـا جــام نـخــســتــیـن که من مخمورم و میلم به جامست ولــیـکــن لــخــتــکــی بــاریـکــتــر ده نـبــیـذ یـکـمـنـی دادن کــدامـســت نـــمـــاز بــــامـــدادان کــــرد بــــایـــد سه جـام یکمنی خوردن حـرامست چــو وام ا... »
درشکایت از حسودان و دشمنان خود می فرماید حـاسـدان بـر مـن حـسـد کـردندو مـن فـردم چـنین داد مــظــلــومــان بــده ای عــز مــیــر مؤمــنــیـن شـیر نـر تـنـهـا بـود هرجـا و خـوکـان جـفـت جـفـت مـا هـمـه جــفــتــیـم و فـردســت ایـزد دادآفـریـن حاسدم بـر من همی پیشی کند، این زو خطاست بـفـسـرد چـون بـش... »
درمدح علی بن عمران جـهـانـا چـه بــدمـهـر و بـدخـو جـهـانـی چــو آشــفــتــه بـــازار بــازارگــانــی بـــه درد کــســان صــابـــری انــدرو تـــو بـه بـدنامـی خـویش همـداسـتـانی بـــه هـــر کـــار کـــردم تـــرا آزمـــایــش سـراسـر فـریـبـی، سـراسـر زیـانـی و گـــر آزمـــایــمـــت صـــدبـــار دیـــگ... »
دوستان! وقت عصیرست و کباب راه را گرد نشانده ست سحـاب سـوی رز بـایـد رفـتـن بـه صـبـوح خویشتن کردن مستان و خراب نیمجـوشـیده عـصـیر از سـر خـم درکشیدن، که چـنینست صواب رادمــردان را هــنــگــام عــصــیــر شـاید ار می نبـود صافی و ناب تــا دو ســه روز دریــن ســایـه رز آب انــگــور گــســاریــم بــه آب... »
در وصف شراب فرماید ای بـاده! فدای تـو همه جـان و تـن من کـز بــیـخ بــکـنـدی ز دل مـن حـزن مـن خوبست مرا کار به هر جا که تو باشی بیداری من با تو خوشست و وسن من بـا تـسـت همه انس دل و کـام حـیاتـم بـا تـست همه عیش تـن و زیستن من هر جـایگـهی کآنجـا آمـد شـدن تـسـت آنـجـا همـه گـه بـاشـد آمـد شـدن مـن ... »
در وصف خزان و مدح سلطان مسعول غزنوی خــیـزیـد و خــز آریـد کـه هـنـگـام خــزانـسـت بـــاد خـــنــک از جـــانــب خـــوارزم وزانــســـت آن بـرگ رزان بـیـن کـه بـر آن شـاخ رزانـسـت گــویـی بــه مــثــل پــیـرهــن رنــگ رزانــســت دهقـان بـه تـعـجـب سـر انگـشـت گـزانسـت کـانـدر چـمـن و بـاغ ، نه گـل مـا... »
در وصف نوروز و مدح (ملک محمد) قصری نــوروز درآمـــد ای مـــنــوچـــهــری بــا لــالــه لــعــل و بــا گــل خــمـری مـرغـان زبــان گـرفـتــه را یـکـســر بــگــشــاده زبــان رومــی و عــبــری یـک مـرغ ســرود پــارســی گـویـد یــک مــرغ ســـرود مــاورالـــنــهــری در زمجـره شد چـو مطربـان، بـلبـل در زم... »
در وصف نوروز و مدح خواجه ابوالحسن بن حسن روزی بــس خــرمـسـت، مـی گـیـر از بــامـداد داد زمــــانــــه بــــده کــــایــــزد داد تــــو داد خـواسـتـه داری و سـاز، بـیغـمیت هسـت بـاز ایـمــنـی و عــز و نــاز، فــرخــی و دیـن وداد نیز چه خواهی دگر، خوش بزی و خوش بـخور انـده فـردا مـبــر، گـیـتـی خـواب... »
در وصف نوروز و مدح خواجه احمدبن عبدالصمد وزیر نـــوروز روز خـــرمـــی بـــیـــعـــدد بـــود روز طــواف ســاقــی خــورشــیــد خــد بــود مجـلـس بـه بـاغ بـاید بـردن، کـه بـاغ را مـفـرش کـنـون ز گـوهـر و مـسـنـد زنـد بــود آن بـرگـهـای شـاسـپـرم بـین و شـاخ او چـون صـدهـزار همـزه کـه بـر طـرف مـد بـود... »
در وصف صبوحی آمــد بـــانــگ خـــروس مؤذن مــیــخــوارگــان صــبــح نـخــســتــیـن نـمـود روی بــه نـظــارگـان کــه بــه کــتــف بــرفــکــنـد چــادر بــازارگـان روی بــه مــشــرق نــهــاد خــســرو ســیـارگــان بــــاده فـــراز آوریـــد چـــاره بـــیـــچـــارگـــان قــومــوا شــرب الــصــبــوح، یـا ... »
در وصف خزان و مدح سلطان مسعود غزنوی دوم آب آنــگــور بــیــاریــد کــه آبـــانــمــاهــســت کـــار یــکــرویــه بـــه کــام دل شـــاهــنــشـــاهــســـت وقـت مـنـظـر شـد و وقـت نظـر خـرگـاهسـت دســت تـــابـــســتـــان از روی زمــیــن کــوتـــاهــســت آب انــگــور خــزانــی را خــوردن گــاهــســت کــه... »
در وصف خزان و مدح احمدبن عبدالصمد وزیر سلطان مسعود الــمــنــت لــلــه کــه ایــن مــاه خـــزانــســـت مـــــاه شـــــدن و آمـــــدن راه رزانــــســـــت از بــســکــه دریـن راه رز انــگــور کــشــانــنــد ایـن راه رز ایـدون چــو ره کــاهـکـشــانـســت چــون قــوس قــزح بــرگ رزان رنـگــبــر نـگــنـد ... »
در وصف جشن مهرگان و مدح ابوحرب بختیار بــرخـیـز هـان ای جــاریـه، مـی در فـکـن در بــاطـیـه آراسـتـه کـن مـجـلـسـی، از بــلـخ تــا ارمـیـنـیـه آمـد خـجـسـتـه مـهـرگـان، جـشـن بـزرگ خـسـروان نــارنــج و نــار و اقــحــوان، آورد از هــر نــاحــیــه گـلـنـارهـا: بــیـرنـگـهـا، شـاهـسـپـرم: بـی چـنـگـهـ... »
در وصف بهار و مدح فضل بن محمد حسینی وقـــت بـــهـــارســـت و وقـــت ورد مـــورد گــیـتــی آراســتــه چــو خــلــد مــخــلــد گــیــتــی فــرتــوت گــوژپــشــت دژم روی بــنـگـر تــا چـون بــدیـع گـشـت و مـجــدد بـــرنــا دیــدم کـــه پـــیــر گـــردد، هــرگــز پـــیــر نــدیــدم کـــه تـــازه گــردد ... »
در وصف بهار و مدح محمدبن نصر سپهسالار خراسان آمـــــد بـــــهــــار خـــــرم و آورد خـــــرمـــــی وز فـــر نـــوبــــهـــار شـــد آراســـتـــه زمـــی خــرم بــود هـمـیـشــه بــدیـن فـصــل آدمـی بــا بــانـگ زیـر و بــم بــود و قـحــف در غـمـی زیـرا کـه نـیسـت از گـل و از یـاسـمـن کـمـی تـا کـم شـده... »
در وصف بهار و مدح میرکامگار انـدر آمـد نـوبــهـاری چــون مـهـی چون بهشت عدن شد هر مهمهی بـر سـر هر نرگسـی ماهی تـمام شـش سـتـاره بـر کـنـار هـر مـهـی یا چو سیم اندوده شش ماه بدیع حــلـقــه حــلـقــه گـرد زر ده دهـی بـــامــدادان بــر هــوا قــوس قــزح بــر مــثــال دامـن شــاهـنـشــهـی پــنـج دیـبــ... »
در وصف بهار و مدح خواجه علی بن محمد هنگام بـهارسـت و جـهان چـون بـت فـرخـاز خـیز ای بـت فـرخـار، بـیـار آن گـل بـی خـار آن گل که مر او را بـتـوان خـورد بـه خـوشی وز خـوردن آن روی شـود چــون گـل بــربــار آن گل کـه مر او را بـود اشـجـار ده انگشـت و آمد شدنش بـاشد از اشـجـار بـه اشجـار آن گـل کـه بــه... »
در وصف بهار و مدح خواجه طاهر بــاد نـوروزی هـمـی در بــوســتــان ســامــر شــود تـا بـه سـحـرش دیده هر گـلـبـنـی نـاظـر شـود گـل کـه شـب سـاهـر شـود پـژمـرده گـردد بــامـداد وین گـل پـژمرده چـون سـاهر شـود زاهر شـود ابــر هـزمــان پــیـش روی آســمــان بــنــدد نــقــاب آسـمـان بــر رغـم او در بـوسـت... »
در وصف بهار و مدح ابو حرب بختیار محمد نــوروز، روزگـــار مــجـــدد کـــنــد هــمــی وز بــاغ خـویـش بــاغ ارم رد کـنـد هـمـی نرگـس مـیان بـاغ تـو گـویی درمـز نیسـت اوراق عـشــرهـای مـجــلـد کـنـد هـمـی در لــالــه زار، لــالــه نـعــمـان ســرخ روی خـالی ز مشک و غالیه بـر خد کند همی وان نـسـتــرن چـو... »
در وصف بهار و مدح ابوحرب بختیار محمد آمــــد نــــوروز هـــم از بــــامــــداد آمــدنــش فـــرخ و فـــرخـــنــده بـــاد بــاز جـهـان خـرم و خـوب ایـسـتـاد مــرد زمــســتـــان و بـــهــاران بـــزاد ز ابــر ســیـه روی ســمـن وی راد گــیــتـــی گــردیــد چـــو دارالــقـــرار روی گــل ســرخ بـــیــاراسـ... »
در مدح وزیر سلطان مسعود غزنوی دوم الــا یـا خــیـمــگــی! خــیـمــه فــروهــل کـه پـیـشـاهـنـگ بــیـرون شـد ز مـنـزل تــبــیــره زن بــزد طــبــل نــخــســتــیـن شــتــربــانـان هـمـی بــنـدنـد مـحــمـل نـمــاز شــام نــزدیـکــســت و امــشــب مــه و خــورشــیـد را بــیـنــم مــقــابــل ولـــیـــکـــ... »
در وصف اسب و مدح شهریار آفـریـن زان مـرکـب شــبــدیـز فـعـل رخــش خــوی اعـوجــی مـادرش و آن مـادرش را یـحــمـوم شـوی گـاه بــر رفـتـن چـو مـرغ و گـاه پــیـچـیـدن چـو مـار گـاه رهواری چـو کـبـک و گـاه بـرجـسـتـن چـو گوی چـون نـهـنـگـان انـدرآب و چـون پـلـنـگـان بـر جـبـال چـون کـلنگان در هوا و همچـو... »
در مدح فضل بن محمد حسینی یـکــی ســخــنـت بــگـویـم گـر از رهـی شــنـوی یـکــی رهــت بــنــمــایـم اگــر بــدان بــروی ســبـــوی بـــگــزیــن، تـــا گــردی از مــکــاره دور بـــرو بـــدان ره تـــا جـــاودانــه شــاد بـــوی ایــا کـــریــم زمــانــه! عـــلــیــک عـــیــن الـــلـــه تـویی که چـشـمه خـ... »
در مدح منوچهربن قابوس بـــرآمـــد ز کـــوه ابـــر مـــازنــدران چـو مـار شـکـنـجـی و مـاز اندر آن بــســان یـکــی زنـگــی حــامـلــه شــکـم کــرده هـنـگـام زادن گـران هـمـی زاد ایـن دخـتـر بـر سـپـیـد پـسـر همچـو فرتـوت پـنبـه سـران جــز ایــن ابـــر و جــز مــادر زال زر نــزادنــد چــونـیـن پــســر... »
در مدح شیخ العمید(ابوسهل زوزنی) چــنـیـن خــوانــدم امــروز در دفــتــری که زنده ست جـمشید را دخـتـری بــود سـالـیـان هـفـتــصـد هـشـتــصـد که تـا اوست محـبـوس در منظری هــنــوز انــدر آن خـــانــه گـــبـــرکـــان بـمانده ست بـر پـای چون عرعری نـه بـنـشـیـنـد از پـای و نـه یـک زمـان نـهد پـهلـوی خـو... »
در مدح علی بن محمد شـبـی گـیسـو فـروهشـتـه بـه دامـن پـلـاسـیـن مـعـجـر و قـیـریـنـه گـرزن بــکــردار زنـی زنــگــی کــه هـرشــب بـــزایــد کــودکــی بــلــغــاری آن زن کـنون شـویش بـمرد و گشـت فـرتـوت از آن فــرزنــد زادن شــد ســـتـــرون شبـی چـون چـاه بـیژن تـنگ و تـاریک چــو بــیــژن در مــیــان... »
در مدح شهریار دوم رسـم بــهـمـن گـیـر و از نـو تـازه کـن بـهـمـنـجـنـه ای درخـت مـلـک! بـارت عـز و بـیداری تـنه اورمــزد و بــهــمــن و بــهــمــنــجــنــه فــرخ بـــود فـرخـت بـاد اورمـزد و بـهمـن و بـهمـنـجـنه بــر سـرانـگـشـت مـعـشـوقـان نـگـر سـبـزی حـنـا بر سر انگشت سبزی بر سر و سبزش نه راســت ... »
در مدح سلطان مسعود غزنوی دوم بـوسـتـانـبــانـا! حـال و خـبـر بـسـتـان چـیـسـت وندرین بـستـان چـندین طرب مستـان چیست گل سر پـستـان بـنموده، در آن پـستـان چیست وین نواها بـه گل از بـلبـل پـردسـتـان چـیست در سروستـان بـازست، بـه سروستـان چـیست اور مزدسـت، خـجـسـتـه سـر سـال و سـرماه بــاز در زلــف بــن... »
در مدح خواجه طاهر بــیـنـی آن بــیـجـاده عـارض لـعـبــت حـمـری قـبــای سـنبـلش چـون پـر طـوطـی، روی چـون فر همای جــعــد پــرده پــرده در هـم هـمـچــو چــتــر آبــنـوس زلف حلقه حلقه، برهم، همچو مشک اندوده نای دل، جـراحـت کـردش آن زلـفـین و چـون زلـفـینـش را بــر جــراحــت بــرنـهـی راحــت پــدیـد آر... »